مرضیه درخشان پور
یوکا، گیاهی است از خانواده لیلیاسه که موطن اصلی آن، جنوب غربی قاره آمریکاست. درخت یوکا، از گیاهان دیر رشد و دارای برگهای بزرگ کشیده نوک تیز شمشیری و ایستاده است. به تدریج که بر سنِ آن افزوده میشود، برگهای پاییتر ریخته و ساقه آن لخت میگردد. برگهای یوکا ، هنگامیکه جوان هستند، شفاف و مومی اند.
با افزایش سن گیاه، برگها خشن میشوند. در منطق گرمسیری، ساقه گلدهنده، هر چند سال یکبار ظاهر میشوند. این گیاه، گلهای سفید و کرمی به تعدادِ زیاد، به شکل زنگوله ای کوچک و واژگون، تولید مینماید. اما در آپارتمانها، کمتر به گل مینشیند. درخت یوکا، در برخی ارقام، معطرند. با حذف جوانه انتهایی یوکا، گیاه به صورت 2یا3 شاخه در می آید که از نظر زیبایی جلوه خاصی دارد.
معرفی و نگهداری گیاه یوکا
انواع گل یوکا
واریته های مختلف یوکا از جنس Yucca elephantipes هستند. این جنس از یوکا ها، بدون خار یا تیغ هستند و به نام یوکای پا فیلی و خنجری معروف اند. واریته های مهم این جنس، عبارت اند از:
- یوکا جواهری E. Jewel
- یوکا پک E. Puck
- یوکا ابلق E. Variegata
خواص یوکا
گل و میوه درخت یوکا مقوی و دارای کربوهیدرات زیادی هستند. ریشه، اگرچه به اندازه خوشمزه نیست، اما دارای خواص ضد التهابی است. حاوی مواد مغذی مهمی مانند ویتامین های B ،C، آهن و کلسیم است. همچنین نشان داده شده است که این گیاه در درمان آرتروز، کولیت، فشار خون و سردردهای میگرنی مفید است.
مقدار بالای ویتامین C و آنتی اکسیدان موجود در گیاه همچنین باعث افزایش سیستم ایمنی بدن و سلامت کلی می شود و ما را از جهش های سلولی و آسیب رادیکال های آزاد محافظت می کند. بعلاوه، هنگامی که یوکا در داخل منزل قرار می گیرد دارای خاصیت تمیز کننده هوا قابل توجه است و قادر است سموم را از هوا خارج کند.
از یوکا می توان برای ساختن یک شامپو و صابون کاملاً طبیعی که روی پوست لطیف است و به بهبود بثورات و خراش های جزئی کمک می کند ، استفاده کرد.
شرایط نگهداری یوکا چیست؟
همانطور که می دانید، نگهداری یوکا امری مهم است که باید به آن توجه نمود. در ادامه به توضیح عوامل موثر بر رشد گیاه و نیز نگهداریِ یوکا می پردازیم.
دمای مناسب :
درجه حرارت مطلوب یوکا، بین 13 تا 27 درجه سانتی گراد می باشد. برخی از انواع یوکا ، در برابر سرما مقاوم هستند. اما بهتر است که در زمستان حداقل دمای 7 تا 8 درجه را برای این گیاه فراهم نمائید. در تابستان نیز لازم است گیاهتان را خارج از اتاق، در حیاط یا بالکن، نگهداری نمود.
نور مناسب :
انواع یوکا به محل پر نورِ فضای آزاد – بجز نور مستقیم خورشید – نیاز دارند.
رطوبت نسبی مناسب :
انواع یوکا ، به هوای تقریبا خشک (10درصد یا بیشتر) نیاز دارند.
آبیاری مناسب :
آبیاری باید هنگام خشکی خاک و چک کردن آن انجام شود به طور حدودی برای یوکا در تابستان، به فاصله 3 روز یکبار و در زمستان، هر 10 روز یکبار کافی است. در ادامه درباره خاک مناسب یوکا صحبت خواهیم کرد پس با ما همراه باشید.
خاک مناسب :
خاک مناسب یوکا، خاک سبک و شنی است که دارای 50 درصد مواد آلی است. به طور کلی، یوکا، به گلدان متوسط تا بزرگ با زهکشی کامل و خاک مرغوب نیاز دارد. بهتر است تعویض گلدانِ یوکا، هر 2 سال یکبار و در فصل بهار انجام شود.
توجه: در هنگام تعویض گلدان، دقت نمائید که خاک آن کاملا فشرده شود.
کود مناسب :
گیاهِ مسن، نیاز کودیِ چندانی ندارد. در گیاهانِ جوان، لازم است آنها را با کودهای محلول شیمیایی هفته ای یکبار تغذیه کرد.
شرایط نگهداری یوکا در آپارتمان؟
شرایط نگهداری یوکا به طور عمومی در بالا آمده است و میتوانید این شرایط را برای گیاه یوکا آپارتمانی خود فراهم کنید ولی به طور کلی شرایط نگهداری در آپارتمان شاید یه مقدار نسبت به آپارتمان‌های دیگه یا خانه های ویلایی متفاوت باشد. همچنین مکان های مختلف به دلیل شرایط محیطی متفاوت می‌تواند این موارد رو تغییر دهد، پس پیشنهاد میشود برای گل یوکا آپارتمانی خود با یک گیاه پزشک صحبت کنید.
گل یوکا نماد چیست؟
گل یوکا نماد زیبایی، استواری و خوش‌بختی است. یوکا به‌عنوان یک گیاه دکوراتیو غیرعادی و منحصربه‌فرد شناخته میشود و گل آن، درخشش و جذابیت این گیاه را تکمیل می‌کند. بنابراین، می‌توان گفت که گل یوکا نماد رونق و شادکامی در زندگی است. 🌸💚 لازم یه ذکر است که برخی این گیاه را نماد آرامش و همدردی می‌دانند.
خواص گل یوکا در منزل چیست؟
گل یوکا یکی از گیاهان دکوراتیو پرطرفدار در منازل است و همچنین از دیدگاه طب سنتی، برخی خواص و فواید بهداشتی دارد. در مورد خواص گل یوکا در منزل، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. تصفیه هوا: گل یوکا به خوبی توانایی جذب گازهای آلوده را دارد، از جمله فرمالدهید و بنزن که ممکن است از فضاهای داخلی مانند محیط کار یا منزل به دلیل حضور فرش، مبلمان چوبی، رنگ‌ها و آب‌گرفتگی دیوارها منتشر شود.
2. تولید اکسیژن: به طور عمومی، گیاهان برگسبز توانایی تولید اکسیژن در طول روز و جذب دی‌اکسیدکربن را دارند. گل یوکا نیز یکی از این گیاهان است که می‌تواند به افزایش سطح اکسیژن محیط کمک کند.
3. برطرف کننده استرس: مشاهده گلبانگ گل یوکا می‌تواند به کاهش استرس و احساس آرامش کمک کند. داشتن گلبانگ‌های زیبا و طبیعی در منزل می‌تواند بر روحیه و احساسات ما اثر مثبتی داشته باشد.
4. زیباسازی داخلی: گل یوکا با شاخه‌های استوار و برگهای بزرگ و سبزش، به زیبایی و طراوت فضای داخلی منزل شما می‌افزاید و به عنوان یک گیاه زینتی جذاب می‌باشد. با توجه به اطلاعات ارائه شده، نگهداری و مراقبت از گل یوکا در منزل می‌تواند فواید متنوعی را برای شما ایجاد کند. 😊🌿
بیماری ها و مشکلات گیاه یوکا و راه های درمان آن چیست؟
در این بخش، به تشریح برخی بیمای های گیاه یوکا می پردازیم.
علت خشک شدن برگهای گیاه یوکا در زمستان چیست ؟
علت این امر، گرم شدن هوا می باشد.
گیاهتان را به محلی خنک تر منتقل کرده و آن را مه پاشی نمائید.
علت زرد شدن برگ یوکاچیست ؟
نبودنِ نورِ کافی، موجب زرد شدن برگهای زیرین گیاه میشود.
گیاهتان را به محلی پر نور تر منتقل کنید.
علت لوله شدن برگ یوکا چیست؟
لوله ای شدن برگهای یوکا بعلت تشنگی و رطوبت کم، عدم تهویه ی کافی و خشک بودن محیط است.
گاهی علت لوله ای شدن برگهای یوکا, وجود حشره ی آفت است.
که باید برای از بین بردن آنها از سموم حشره کش مانند سم سوین یا دیازینون استفاده کنید.
چرا پوشش پنبه ایِ سفید رنگ، روی گیاه ظاهر میشود؟
وجود شپشک آرد آلود، علت این امر است.
گیاهتان را با سموم حشره کش سمپاشی نمائید تا این عارضه رفع گردد.
علت سیاه شدنِ کاملِ برگهای شاخه ای از این گیاه چیست ؟
به دلیل آبیاری بیش از اندازه می باشد.
با کاهش تعداد دفعات آبیاری و کنترل زهکش گلدان، گیاه به مرور زمان بهبود می یابد..
همچنین بهتر است گیاهتان را تا خشک شدن سطح خاک گلدان، آبیاری نکنید.
علت سفید شدنِ سطحیِ بعضی از برگها (مخصوصا داخل گلخانه ها) چیست ؟
قارچ بیماری سفیدک، عامل آن می باشد.
شما میتوانید با استفاده از قارچ کش ها، این عارضه را رفع نمائید.
پنج روش مهمی که برای تکثیر گیاه یوکا استفاده میشود، کدام است؟
این گیاه، به 5طریقِ: کاشت بذر، پاجوش، قلمه ی ساقه، قلمه ی ریزوم و قلمه انتهایی نوک ساقه تکثیر میشود.
روش اول : تکثیر با کاشت بذر
کاشت بذر معمولا در فصل بهار و دمای 20 درجه سانتی گراد صورت می گیرد.
اما این روش، در عمل، رایج نمی باشد.
روش دوم : تکثیر با پاجوش
معمولا در پای این گیاه، نهال های جدید به وجود می آیند.
شما میتوانید با جدا نمودنِ نهالِ جدید همراه با ریشه و کاشتِ آن در خاک مناسب، گیاهی جدید پرورش دهید.
درصورتیکه پاجوش ها فاقد ریشه باشند، ابتدا آنها را در ماسه مرطوب، ریشه دار نموده، سپس در خاک مناسب بکارید.
گفتنی است که این گیاه، زمانی پاجوش تولید می کند که قسمت پا فیلی (قاعده ساقه) در داخل خاک بماند.
در حالی که اغلب به خاطر زیبایی، این قسمت را بیرون از خاک قرار می دهند.
روش سوم : تکثیر با قلمه ساقه
- از یوکاهایی که ساقه آن ها برهنه شده است، میتوانید قلمه هایی بطولِ 8 تا 10 سانتی متر تهیه نمائید.
- سپس دو طرفِ انتهاییِ قلمه را با چسبِ پیوند بپوشانید تا ویروس ها و قارچ ها به آن حمله نکنند.
- قلمه ها را به صورت افقی در ماسه شسته قرار دهید.
توجه :
این کار را طوری انجام دهید که نصف قطر قلمه ها داخل ماسه و نصف دیگر آن، بیرون باشد.
- روی قلمه ها را با نایلون بپوشانید تا رطوبتِ آن حفظ شود.
- بعداز ریشه دار شدن و جوانه زدن، میتوانید آنهارا به گلدانهایتان، که حاوی خاک مناسب یوکا است، منتقل نمائید.
روش چهارم : تکثیر با قلمه ریزوم
از قسمت زیرزمینی گیاه، قلمه ریزوم را تهیه نمائید.
با قرار دادنِ آن در ماسه مرطوب، به طور خوابیده، اقدام به تکثیر گیاه جدید نمائید.
لازم به ذکر است که تکثیر یوکا به این روش، اصلا معمول نیست.
روش پنجم: قلمه انتهایی نوکِ ساقه
مدتی پس از سربرداری گیاه یوکا، نهال های کوچکی در انتهای آن پدیدار میگردد.
همچنین شما میتوانید آنها را در بهار، از گیاه مادر جدا کرده و در ماسه مرطوب بکارید.
بعد از ریشه دار شدن، نهال ها را به گلدانی با ترکیب خاکی مناسب، انتقال دهید.
منبع:کافه گلدون